دلار زیر اهرم فشار چین| مهار اژدها؛ مأموریت شکستخورده ترامپ در قلب آسیا
«مهدی خورسند» کارشناس مسائل بینالملل، در گفتوگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، درباره سفر اخیر «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا به کره جنوبی و دیدار با مقامات کرهای و چینی اظهار کرد: از میان مقاصد آسیایی این سفر، کره جنوبی مهمترین و اصلیترین مقصد بود و در واقع هدفگذاری کلان تور چندروزه ترامپ، که طولانیترین سفر او به آسیا نیز محسوب میشود، کنترل و مهار چین بوده است.
وی افزود: چینیها در حال حاضر تنها بازیگری هستند که بهصورت جدی مدیریت نظم تکقطبی مورد نظر آمریکا را به چالش کشیدهاند و تلاش میکنند نظم چندقطبی را در عرصه جهانی حاکم کنند. این موضوع خطرات هژمونیک زیادی برای ایالات متحده بهوجود آورده و جایگاه مسلط آمریکا در نظام بینالملل را تهدید میکند. به همین دلیل، هدف اصلی سفر ترامپ را باید تلاش برای بازگرداندن کنترل آمریکا بر معادلات منطقه و محدودسازی قدرت چین دانست.
خورسند ادامه داد: این سفر در حالی انجام شد که در ابتدا گمانهزنیهای زیادی درباره لغو دیدار احتمالی میان ترامپ و مقامات چینی وجود داشت، اما در نهایت این دیدار انجام شد و میتوان آن را یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین دیدارهای سیاسی اخیر دانست.
تلاش ترامپ برای جذب سرمایههای شرق آسیا
وی تصریح کرد: دونالد ترامپ در کنار هدف اصلی یعنی مقابله با چین، چند هدف جزئیتر نیز برای این سفر در نظر داشت که ازجمله آنها میتوان به جذب سرمایه از کشورهای شرق آسیا و نیز تلاش برای دور کردن شرکای منطقهای چین از همکاریهای اقتصادی با پکن اشاره کرد.
این کارشناس مسائل بینالملل بیان کرد: امروز کشورهای شرق و جنوب شرق آسیا از جمله اعضای اتحادیه آسهآن بهصورت فزایندهای در حال گسترش همکاریهای اقتصادی با چین هستند. بهطور مشخص، آسهآن که شامل ۱۰ کشور آسیای جنوب شرقی است، اخیراً با عضویت تیمور شرقی به ۱۱ عضو افزایش یافته و تنها در ۹ ماهه نخست سال جاری میلادی، ۱۰ درصد رشد در سطح همکاریهای تجاری میان چین و این کشورها به ثبت رسیده است؛ رقمی که نشاندهنده افزایش چشمگیر تعاملات اقتصادی منطقه با پکن است.
وی افزود: آمریکاییها از این روند نگران هستند و میکوشند ضمن جذب سرمایههای جدید از شرق آسیا، مانع توسعه روابط اقتصادی اعضای آسهآن با چین شوند. در واقع، دغدغه اصلی واشنگتن، دغدغهای هژمونیک است؛ زیرا افزایش نفوذ اقتصادی چین، به معنای تضعیف موقعیت جهانی دلار و کاهش سلطه اقتصادی آمریکاست.
خورسند در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع عناصر کمیاب اشاره کرد و گفت: یکی از ابزارهای مهمی که چین برای اعمال نفوذ جهانی از آن استفاده میکند، در اختیار داشتن بخش عمده عناصر کمیاب مورد نیاز صنایع پیشرفته دنیاست. این مواد اولیه در تولید بسیاری از کالاهایِ هایتک کاربرد دارند و چین با مدیریت عرضه آنها، میتواند کشورهای توسعهیافته ازجمله آمریکا را تحت فشار قرار دهد و بازار جهانی را کنترل کند.
افزایش مبادلات چندجانبه چین با شرکای منطقهای بدون استفاده از دلار
وی ادامه داد: در اجلاس اخیر منطقهای با حضور نمایندگان آمریکا، چین توانست پیمان همکاری خود با اعضای آسهآن را بهروزرسانی کند و گام مهمی در جهت دلارزدایی از مبادلات مالی خود بردارد. بر اساس برنامهریزی جدید پکن، قرار است تا ۷۵ درصد از مبادلات دو یا چندجانبه میان چین و شرکای منطقهایاش بدون استفاده از دلار و با ارزهای ملی یا جایگزین انجام شود.
این کارشناس مسائل بینالملل افزود: چنین اقداماتی در واقع چالش مستقیم برای ایالات متحده محسوب میشود، زیرا عملاً انحصار دلار در نظام مالی جهانی را تضعیف میکند و این موضوع برای دولت آمریکا، بهویژه در دوره ترامپ، نگرانکننده است.
خورسند تأکید کرد: در همین چارچوب، ترامپ در جریان سفر خود به شرق آسیا عملاً مشاهده کرد که قدرت اقتصادی چین نهتنها در منطقه، بلکه در نظام مالی جهانی در حال گسترش است و انحصار تاریخی دلار در مبادلات جهانی در حال فروپاشی است. از اینرو، این سفر بیش از هر چیز تلاشی بود برای جلوگیری از روند رو به رشد قدرت چین و بازداشتن کشورهای آسیایی از همکاریهای گستردهتر با پکن بود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: اگرچه ممکن است ترامپ در ظاهر از اهداف اقتصادی و دیپلماتیک سخن بگوید، اما واقعیت آن است که دغدغه اصلی ایالات متحده در این مقطع، حفظ موقعیت هژمونیک خود در برابر چین و جلوگیری از شکلگیری نظم جدیدی است که در آن آسیا و بهویژه پکن، نقش اصلی را در مدیریت اقتصاد و سیاست جهانی ایفا میکنند.
انتهای پیام/
